“Hoe minder je te bieden hebt, hoe mooier je de verpakking maakt.” Deze quote las ik op internet. Het zou grappig zijn als het niet waar was. Natuurlijk kunnen verpakkingen soms echt praktisch zijn, maar het is lang niet altijd nodig om iets te verpakken. Tot mijn ergernis, ontving ik onlangs een piepklein rubberen ringetje via de post, zodat ik zelf mijn koffiemachine kon repareren. Het was verpakt in een envelop en in een doos met opvulmateriaal, waardoor het ringetje niet meer door de brievenbus paste. Onnodige verpakkingen waardoor er ook nog onnodig een bezorger langs moest komen. Je herkent het vast wel.

Afval

Volgens Milieu Centraal (een online gids voor duurzame tips en adviezen) maken we dagelijks gemiddeld 7 verpakkingen open en bestaat ons afval voor 20% uit verpakkingen. Afval scheiden is natuurlijk altijd goed. Veel informatie hierover vind je op de website Milieu Centraal. In de gemeente waar ik woon is het niet meer mogelijk om plastic apart in te leveren. Er zijn namelijk betere methodes gevonden om plastic te scheiden, informatie hierover is te zien op dit filmpje. Toch blijf ik denken…. al dat afval, kan dat niet wat minder?!

Potjes & Deksels, de verpakkingsvrije kruidenier

Ik ben niet de enige die zich ergert aan onnodige verpakkingen: Tessa & Anne deden dat ook en vatten de koe bij de horens: in maart 2021 startten zij hun onderneming Potjes & Deksels. Het is een verpakkingsvrije kruidenier in een bus die op meerdere verkooppunten en op markten staat. Hun uitgangspunt is: ‘Een verpakking die er niet is, hoef je ook niet weg te gooien’. Het is hun missie om de hoeveelheid afval significant te reduceren. 

Zelf doe ik ook mijn uiterste best om zo min mogelijk afval te produceren door duurzame keuzes te maken als ik iets aanschaf. Zo bestel ik bij Rechtstreex, die streeft naar een alternatieve voedselketen en doe ik boodschappen bij Potjes & Deksels. Verder neem ik mijn eigen katoenen broodzak mee als ik brood ga kopen en weiger ik als het kan onnodig verpakkingsmateriaal. Voor producten die ik niet onverpakt kan kopen, zoals ahornsiroop, kies ik voor de ahornsiroop in glas in plaats van plastic. Helaas lukt het niet om alles plasticvrij te kopen. Ik moet eerlijk zeggen, ik heb wel moeten leren plannen en dat gaat heus niet altijd goed. Maar wel steeds beter!

Plastic fantastic?

Plastic is niet meer weg te denken uit ons leven. Het is geschikt voor veel doeleinden en heel goedkoop om te produceren. We komen er langzamerhand wel achter dat plastic ook een keerzijde heeft. Op de website van Plastic Soup Foundation (een milieuorganisatie die tot doel heeft plasticvervuiling te verminderen) is het volgende verontruste bericht te lezen: “In totaal is er sinds de jaren vijftig (tot 2017) naar schatting 9,2 miljard ton plastic geproduceerd. Daarvan is iets meer dan een kwart nog in gebruik en is slechts 600 miljoen ton gerecycled. Zo’n 40% van alle plastic producten wordt al binnen een maand weggegooid. Elk jaar opnieuw zadelen we de aarde op met zo’n 300 miljoen ton plasticafval.” Plastic is een product dat nooit vergaat. Als je daar over nadenkt is het onbegrijpelijk dat we zoveel plastic gebruiken voor wegwerpartikelen en verpakkingen. Het is hoog tijd voor actie!

Microplastics

In onze aanpak mogen we niet de microplastics vergeten. Vaak is niet alleen de verpakking van plastic, maar is er aan het product zelf ook plastic toegevoegd, de zogenaamde microplastics. Deze heel kleine plastic deeltjes (tussen de 50 micrometer en 5 millimeter) zijn toegevoegd ter verbetering van de werking van een product. Denk bijvoorbeeld aan shampoo, die daardoor beter schuimt of aan zonnebrandcrème, die dan beter uit te smeren is. Het vervelende is dat deze microplastics in het milieu terecht komen. Wil je weten of jouw tandpasta of gel microplastics bevat? Download dan de Beat the Microbead-app. Op de website van Beat the Microbead vind je een lijst met benamingen van microplastics, zodat je ze beter kunt herkennen. Er staat namelijk echt geen plastic op de ingrediëntenlijst,

Ook dat nog

Ik had er nooit zo bij stil gestaan, maar microvezeldoekjes bevatten ook plastic. Ze zijn ontzettend handig om schoon te maken, maar bij elk gebruik en elke wasbeurt komen er weer microplastics in het milieu. Wat nu te doen met doekjes die je al in huis hebt? Weggooien of blijven gebruiken? Ik stuurde mijn vraag naar Zero Waste Nederland (een organisatie die streeft naar een wereld waarin afval niet bestaat) en kreeg al snel een reactie: naast het advies om microvezeldoekjes weg te gooien, werd er ook geadviseerd om goed op te letten bij het kopen van een composteerbaar alternatief. Producten worden vaak als duurzamer gepresenteerd dan ze in werkelijkheid zijn, het zogenaamde greenwashing. Inmiddels gebruik ik een NopSpons gemaakt van luffa. Dit is een snelgroeiende vrucht, die niet bespoten wordt met pesticiden. Hij gaat lang mee, is van nature antibacterieel en hygiënisch. Je kunt hem in de vaatwasser meewassen en als hij versleten is mag hij bij het compost.