14 mrt De verkiezingen Provinciale Staten en het waterschap  komen eraan. Ga stemmen!

Binnenkort mogen we weer stemmen voor de Provinciale Staten en het waterschap. De opkomst van deze verkiezingen is doorgaans lager dan bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Zo stemde in 2019 56% voor de Provinciale Staten en 51% voor het waterschap, terwijl in 2021 bijna 79% van de stemgerechtigden naar de stembus ging voor de Tweede Kamer. Volgens de Maatschappelijke Barometer van marktonderzoeksbureau Ipsos leven de komende verkiezingen niet erg onder de Nederlanders en dat geldt vooral voor de verkiezing van het algemeen bestuur van het Waterschap. Ik moet bekennen dat ik altijd wel ging stemmen, maar dat ik er weinig vanaf wist. En dat is jammer: de Provinciale Staten en het Waterschap nemen belangrijke beslissingen. Daarom in het kort meer over de Provinciale Staten en het waterschap. 

Provinciale Staten

De provincie is een bestuurslaag tussen het Rijk en de gemeenten. Per provincie worden er tussen de 39 en 55 Statenleden gekozen afhankelijk van het inwonertal van de provincie. Het bestuur van de provincie heet het college van Gedeputeerde Staten. Een Gedeputeerde kun je vergelijken met een minister en wordt gekozen door de Statenleden. De commissaris van de Koning is de voorzitter, deze wordt benoemd door de regering. De Provinciale Staten bepalen het beleid van de provincie op de belangrijkste punten. Zo beslissen zij bijvoorbeeld mee over de aanleg van woonwijken, bedrijventerreinen, wegen, fietspaden, windmolens, het lokale openbaar vervoer, natuurgebieden en verlenen milieuvergunningen voor bedrijven. Zij stimuleren en financieren duurzame energie en houden ook toezicht op gemeenten en waterschappen.

In de praktijk

Om een paar uiteenlopende voorbeelden te noemen waar de provincie zich mee bezig houdt:

• In Zuid-Holland is in 2022 het Werkprogramma Eitwittransitie van start gegaan, waarbij de provincie zich inzet voor de versnelling van de eiwittransitie. In de brief van de Gedeputeerde Staten aan de Statenleden wordt uitgelegd dat deze transitie naar productie en gebruik van alternatieve eiwitten, zoals plantaardige eiwitten en eiwitten uit insecten een onderdeel is van het uitvoeringsprogramma Economie. De provincie werkt hierin aan de transitie naar een duurzame en digitale economie met het oog op brede welvaart.
• De provincie Friesland wil de beschikbaarheid van waterstof vergroten, zodat bedrijven meer gebruik kunnen maken van groene waterstof als energiebron.
• 25 Veehouderijen tekenden een contract met de provincie Limburg om hun bedrijf op te kopen om ruimte vrij te maken voor natuurherstel en economische ontwikkelingen. De provincie ontving hiervoor geld van het Rijk.

Nog een reden om te gaan stemmen

Door te stemmen op de Provinciale Staten stem je indirect op wie er in de Eerste Kamer komt. De leden van de Eerste Kamer worden namelijk gekozen door de leden van de Provinciale Staten. De Eerste Kamer kan wetten die de Tweede Kamer wil doorvoeren afkeuren.

Het waterschap

Op 15 maart zijn er ook verkiezingen voor de leden van het algemeen bestuur van het waterschap. Het algemeen bestuur bepaalt het beleid van het waterschap en controleert het dagelijks bestuur. Een deel van het algemeen bestuur wordt niet gekozen via verkiezingen. Deze zogenaamde geborgde zetels zijn voor vertegenwoordigers van boeren en natuurbelangen. De dijkgraaf is de voorzitter en maakt ook deel uit van het dagelijks bestuur. Deze persoon wordt door de regering benoemt voor een periode van 6 jaar. Nederland telt 21 waterschappen.

Wat doet het waterschap?

Het waterschap houdt zich bezig met:

• Het beheer van dijken en sluizen om Nederland te beschermen tegen overstromingen
• Het zuiveren van afvalwater. We spoelen elke dag zo’n 35 liter water door de wc of het afvoerputje. Maar niet alleen water: vochtige doekjes, frituurvet, medicijnresten en onzichtbare microplastics komen in het riool terecht.
• Zorgen voor voldoende water. Bijvoorbeeld door water op te slaan bij droogte en water weg te pompen als het veel regent;
• Zorgen dat het water in sloten, rivieren en beken schoon en gezond is voor mens, plant en dier. 

De afgelopen jaren hebben we vaker hele droge periodes meegemaakt en ook periodes met veel water met alle gevolgen van dien: droge akkers, overstromingen, droge dijken die gaan scheuren, Maar ook andere problemen, zoals te zout water in West-Nederland en de invasieve rivierkreeft komen op het bord van het waterschap terecht.

En wat doe jij?

Genoeg redenen om jouw stem te laten horen. Twijfel je nog welk vakje je rood gaat maken? Vul dan het kieskompas in.

Geraadpleegde bronnen:

www.ipsos.com

www.verkiezingsuitslagen.nl/verkiezingen/index

www.rijksoverheid.nl –

www.zuid-holland.nl

www.fryslan.fr – www.limburg.nl

www.waterschappen.nl

www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/waterschappen/bestuur-van-een-waterschap

www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verkiezingen/vraag-en-antwoord/waterschapsverkiezingen